Cykoria

Z sosem vinaigrette
Cykorię dokładnie wymytą i odsączoną polać sosem - dokładnie rozmieszać na talerzu łyżkę oliwy z octem lub sokiem z cytryny w proporcji 3 : 1. Dodać sól, pieprz, ewentualnie musztardę.

Duszona
Przepołowioną cykorię wrzucić do rondla, dodać łyżkę masła. Podlać wodą i dusić do miękkości. Kiedy będzie prawie miękka, posolić do smaku, dodać 2 - 3 łyżki śmietany i jeszcze dusić. Przed duszeniem sparzyć cykorię wrzątkiem przez ok. 10 minut.

Cebula

Zupa cebulowa
Utrzeć 5 dkg żółtego sera. Dwie cebule pokroić w drobną kostkę. Zrobić po 2 - 3 grzanki na osobę. Najlepiej z bułki opiekanej w piekarniku bez tłuszczu. Cebulę usmażyć na oliwie na złoty kolor. W osobnym garnku zagotować 2 -3 szklanki wody i dodać 2 kostki bulionowe. Nie solić - kostki są aż nadto słone. Można tylko dodać trochę pieprzu do smaku. Do bulionu dodać cebulę z patelni i krótko zagotować. Na talerzach ułożyć grzanki, posypać tartym serem i ostrożnie z boku wlewać bulion z cebulą, tak, aby grzanki pływały po wierzchu. Można jeść, ale można też zapiec i podawać w kamionkach.

Brokuły

Po włosku
Ugotować. Ułożyć na półmisku, posypać pokrojoną szynką i pieczarkami, polać sosem pomidorowym (np. takim jak do bakłażanów), posypać żółtym serem. Zapiec.

Z serem
Ugotować i polać masłem. Zamiast tartej bułki dać tarty żółty ser.

Bulwa (topinambur, słonecznik bulwiasty)

Z masłem
Umyć, obrać ze skórki i ugotować w osolonej wodzie. Podać z masłem i bułeczką.

Zapiekane pod beszamelem
Ugotować j/w., pokroić, włożyć do rondla. Zalać sosem, posypać serem żółtym i zapiec.
Sos - jasną zasmażkę rozprowadzić mlekiem, dodać soli.

Bakłażany

Smażone z sosem pomidorowym
Bakłażany pokroić w plastry (1 cm). Zblanszować w osolonej wodzie. Odsączone przekładać na patelnię z oliwą. Dodać czosnek i 1/2 cebuli (posiekać). Posolić, popieprzyć i smażyć z dwóch stron. Podać z sosem pomidorowym - dusić w rondlu kilka pomidorów, dodać masła, dosmaczyć i przetrzeć.

Faszerowane
Przekroić wzdłuż i wyjąć pestki. Zrobić farsz. Ryż ugotować, dodać posiekaną kiełbasę i zrumienioną cebulę. Doprawić pikantnie. Nałożyć do bakłażanów. Dusić w rondlu razem z masłem i wodą ok. 1/2 godziny (1 warstwa). Pod koniec dodać śmietanę z mąką i zapiec.

A la'grzyby
Bakłażany upiec tak jak jabłka. Ściągnąć z nich skórkę, wydrążyć pestki, pokroić. Dusić jak grzyby na maśle z cebulą.

Po sycylijsku
Do rondla z oliwą (1/2 szklanki) wrzucić 4 - 5 bakłażanów, 5 - 6 zielonych papryk, nieco natki pietruszki lub selera, 3 - 4 cebule pokrojone w kostkę i 2 zmiażdżone ząbki czosnku. Dodać 1/2 szklanki wody, doprawić. Dusić 1/2 godziny. Jeść na zimno z bułką.

Kocmuch

P. Przewłocka podała jeszcze jeden przepis, aktualny obecnie, gdy dojadamy stare ziemniaki nie najlepsze już w smaku. Jest to tak zwany kocmuch. Obrane ziemniaki ugotować w osolonej wodzie i ugnieść z dodatkiem 2 łyżek mąki. Stopić masło (10 dkg na 1 kg ziemniaków), podrumienić i wymieszać z ziemniakami. Ugnieść je ciasno w rondelku albo kamionce wysmarowanej masłem i pod przykryciem zapiec w gorącym piecu. Podać posypane serem utartym na grubej tarce. Popijać kefirem, zsiadłym mlekiem lub maślanką.

Zapiekanka z serowych klusek

Podaje Jan Kalkowski w "Przekroju"
50 dkg twarogu
1/2 kostki masła
1 szklanka mąki
2 jajka
sól, pieprz
gałka muszkatołowa do smaku
3 łyżki tartego żółtego sera
tarta bułka
Rozetrzeć twaróg. Oddzielnie rozetrzeć masło, zostawiając cześć do posmarowania, dodając po trochu mąkę. Wymieszać twaróg z utartym masłem z mąką, wbić jaja, dodać sól i gałkę muszkatołową do smaku. Zagnieść ciasto i dobrze wyrobić. Odstawić w chłodne miejsce. Nastawić w szerokim rondlu wodę do zagotowania, osolić. Ciasto rozwałkować na grubość 1/2 cm i ostrym nożem (można radełkiem) wycinać kwadraciki o bokach ok. 3 cm. Włożyć kluski do wrzącej wody i gotować przez 5 minut. Wyjmować łyżką cedzakową i układać w wysmarowanym tłuszczem naczyniu, przesypując każdą warstwę żółtym serem. Powierzchnię posypać tartą bułką i polać stopionym masłem. Piec w nagrzanym piekarniku ok. 20 minut. podawać z zieloną sałatą z pomidorami.
Z książki J. Cieszyńska "Mleko i sery w naszej kuchni", Watra, Warszawa 1988

Pizza z ciastem serowym - podaje Jan Kalkowski

Ciasto:
2 1/2 szklanki mąki
1 opakowanie serka homogenizowanego
6 łyżek oleju słonecznikowego lub sojowego
1 jajo
mała paczka proszku do pieczenia
sól
Nałożenie I:
20 dkg pieczarek
1 łyżka masła lub margaryny
3 - 4 łyżki ketchupu
3 łyżki tartego żółtego sera (gouda)
sól, pieprz
Nałożenie II:
20 dkg kiełbasy
2 - 3 winne jabłka
4 łyżki ketchupu
2 jajka ugotowane na twardo
4 łyżki tartego żółtego sera (gouda)
sól, tymianek
Nałożenie III:
3 - 4 pomidory
25 dkg boczku wędzonego
10 dkg suszonych
4 łyżki tartego żółtego sera (gouda lub innego ostrego)
Z podanych składników zagnieść ciasto, cienko rozwałkować, ułożyć na wysmarowanej blasze, posmarować olejem, a potem albo ketchupem, albo koncentratem pomidorowym. Na cieście układać nałożenia według upodobania.
I. Pieczarki oczyścić, opłukać, pokroić w paski, usmażyć na tłuszczu, dodać sól i pieprz do smaku. Rozłożyć pieczarki na cieście i posypać serem.
II. 4 łyżki ketchupu rozsmarować na cieście. Kiełbasę obrać z osłonki, pokrajać w cienkie paseczki. Jabłka umyć, obrać, przekrajać na pół, usunąć gniazda nasienne, pokrajać na cząstki razem z jajami. Na cieście ułożyć równomiernie kiełbasę, cząstki jaj oraz jabłek. Posypać powierzchnię przyprawami i tartym serem.
III. Pomidory sparzyć, obrać ze skórki, pokrajać w plasterki, ułożyć na cieście. Boczek wymyć, pokrajać w cienkie plasterki i ułożyć na pomidorach. Namoczone śliwki, po usunięciu pestek, rozłożyć na boczku, posypać tartym serem.
Przygotowane pizze piecze się w nagrzanym piekarniku ok. 20 minut zwracając uwagę, aby ciasto było upieczone.
Z książki J. Cieszyńska "Mleko i sery w naszej kuchni", Watra, Warszawa 1988

"Gnocchi" wg Jana Kalkowskiego

1 l mleka
1 szklanka grysiku (kaszy manny)
4 łyżki masła lub margaryny
sól
3 jaja
1 szklanka tartego żółtego sera (grojer lub inny o podobnym smaku)
1 szklanka tartego żółtego sera do posypania
tłuszcz do wysmarowania blachy
Mleko zagotować, wsypać mieszając kaszę mannę, masło i sól. Gotować na wolnym ogniu. Gdy kasza się ugotuje, dodać intensywnie mieszając jaja i żółty ser. Gotować mieszając jeszcze przez ok. 5 minut. Wyłożyć ciasto na dużej natłuszczonej blasze, rozsmarować na grubość 1 cm. Powierzchnię wyrównać i odstawić do ostygnięcia. Z ostudzonego ciasta wykrawać szklanką krążki, układać na wysmarowanej blasze. Posmarować krążki masłem, posypać serem i piec przez 20 minut.
Z książki J. Cieszyńska "Mleko i sery w naszej kuchni", Watra, Warszawa 1988.

Prażucha zakopiańska

Płatki owsiane (do 10 dkg na porcję) wsypać do rondla z topioną słoniną. Mieszać. Mają nabrać złotawego koloru. Wtedy zalać mlekiem. Posolić. Prażucha ma mieć gęstą konsystencję. Przed podaniem posypać tartym oscypkiem.

Żurek zakopiański

Ugotować wywar z jarzyn. Odcedzić: i dorzucić pokrojony w paski ząbek czosnku. Dodać żur w proporcji: 1 część żurku na 3 części wywaru. Sól i pieprz do smaku. Dodać słoninę i wędzony boczek pokrojone w kostkę, a kiełbasę - najlepiej białą, ale może być też zwyczajna - w plasterkach. Gotować, aż dodatki będą miękkie. Podprawić śmietaną roztrzepaną z małą ilością mąki. Podawać z całymi ziemniakami lub puree na osobnym talerzu, polanymi słoniną z przysmażoną cebulą.
Przepisy te (kuchnia Podhala) są z książki Jana Kalkowskiego "Podróże kulinarne" z rozdziału "Etnografia + gastronomia, czyli niezwykły konkurs w Rabce (sprawozdanie członka jury)".

Tarcizna na mleku

Surowe ziemniaki obrać i utrzeć na drobnej tarce. Dokładnie odcisnąć z wody, posolić, wymieszać z tartą cebulą. Tarciznę wrzucić do gotującego się mleka rozcieńczonego wodą (3 : 1) i posolonego. Tarciznę formować w drobne kluseczki jak zacierkę. 

Galas (albo galus)

Zupa, ale owocowa.
Jabłka obrać, pokroić na ćwiartki, wyciąć gniazda nasienne, zalać gorącą wodą i gotować do miękkości. Rozgnieść je łyżką, posolić do smaku i podprawić śmietaną. Podać z całymi ziemniakami z wody.

Kwaśnica

Ugotować do miękkości żeberka (mogą być także wędzone) w osolonej wodzie. Wyjąć z wywaru, wyluzować kości, mięso pokroić na średniej wielkości kawałki i włożyć do wywaru. Kapustę można pokroić. Dodać także posiekaną cebulę, ząbek czosnku, 2 -3 ziarenka ziela angielskiego, pieprz. Osobno w małej ilości wody ugotować do miękkości kilka suszonych grzybów. Gdy miękkie, pokroić je w cienkie paski i wraz z wywarem dodać do zupy. Powinna być kwaskowata; jeśli za mało kwaśna dolać wody spod kapusty. Przed podaniem dodać mięso i zagotować. Na talerze nakładać całe ziemniaki z wody, wybrane z zupy kawałki mięsa, żeby były w każdej porcji i dolać kwaśnicę.
T. Skrzyniarz "Potrawy regionalne górali Podhala", 1969

Podróże kulinarne Jana Kalkowskiego

Spis treści: 
- Niedźwiedź za rubla i 82 kopiejki, ze słowniczkiem kuchni rosyjskiej 
- Tam, gdzie się jada "gorące psy" i trzy potrawy, bez których nie byłoby kuchni amerykańskiej 
- Od marketu do kuchni 
- Szorba libija i kuskus, czyli przyczynek do kuchni arabskiej 
- Z jogurtem na co dzień oraz słowniczek kuchni bułgarskiej 
- Pachnące w bagażu i...siatce na zakupy - mało znane krajowe przyprawy ziołowe 
- Wielka kuchnia lotnicza 
- Francja na stole 
- Z Montparnasse o naleśnikach, z propozycjami farszów i naleśnikowego party 
- Paryska pocztówka makrobiotyczna 
- ABC węgierskiej kuchni 
- Fondue - kulinarao-towarzyska zabawa 
- Podroż w krainę omletów, z radami i przepisami 
- Maty słownik sosów, wraz z niektórymi przepisami 
- Etnografia + gastronomia, czyli niezwykły konkurs w Rabce 
- Pochwała fasoli i dowody na to, że można z niej przyrządzić wiele dań 
- Szanujmy ziemniaki, nie zawsze je obierając 
- Makaron od śniadania do kolacji i od zupy do deseru 
- ... w słowach wydać trudno bigosu smak przedziwny, kolor i woń cudną, a prócz przepisów także pochwała kapusty 
- Nasza ukochana kolacja, czyli Wigilia, i parę o niej wspomnień 
- Nad książką Ćwierczakiewiczowej pt. 3o5 obiadów, z której wybrano także 10 przepisów i 16 rad kuchennych 
- Na zakończenie: rozmowa z profesorem Julianem Aleksandrowiczem o odżywianiu

Zapiski kulinarne

WYSPA ZŁOCZYŃCÓW cały film

Sałatki od czytelników

Giuwecz

Danie bułgarskie - według Jana Kalkowskiego ze starego Przekroju.
 Mięso bez kości (jakiekolwiek) pokroić na większe kawałki, bo będzie jeden na porcję. Obsmażyć je na tłuszczu. Dodać i również obsmażyć warzywa pokrojone w kostkę (cebula, marchew,seler). Dołożyć pokrojone pomidory i zieloną paprykę. Można dodać łyżkę przecieru pomidorowego. Posolić i popieprzyć, dodać mielonej słodkiej papryki i posiekane liście selera. Zalać tę mieszaninę wodą, ale lepiej wywarem z jarzyn lub rosołem. Gotować na słabym ogniu.
Kiedy składniki będą miękkie, dosypać trochę ryżu i gotować ponad 15 minut.
Przed podaniem posypać każda porcje z kawałkiem mięsa siekana zielona pietruszką i czubricą (cząbrem ogrodowym).
Gjuwecz można zrobić także ze świeżymi grzybami. Jako przyprawy - np. mięta i czosnek.
Gjuwecz to nie jakaś pojedyncza, określona potrawa ale rodzaj dania mięsno warzywnego w kuchni bułgarskiej.
Ten przepis podany wyżej to klasyczny gjuwecz tracki.
Przepis. 

Pierogi

Ciasto pierogowe podstawowe:

500 g mąki (ok. 3 szklanek)
250 ml wody lub mleka
1 łyżka masła
sól
ew. 1 jajo

Najlepiej przygotować sobie wcześniej wszystkie produkty, tak żeby miały temperaturę pokojową. Mąkę przesiewamy na stolnicę, robimy w środku dołek ew. wbijamy do niego jajo i wlewamy łyżkę roztopionego masła. Powoli wlewamy też szklankę mleka lub wody (najlepiej żeby wlewany płyn był ciepły). Ilość dodanego płynu będzie zależała od wilgotności mąki. Oczywiście mąka bardziej sucha wchłonie więcej wody, czy mleka, stąd często słyszy się enigmatyczne rady doświadczonych gospodyń, że wody dolewamy tyle, ile zabierze mąka. Rozrabiamy ciasto najpierw nożem, a potem rękami (ok. 15-20 minut), aż powstanie jednolite, gładkie ciasto. Dobrze wyrobione ciasto powinno być elastyczne, gładkie, a po jego przekrojeniu zobaczymy wgłębienia i dziurki wypełnione powietrzem. Pozostawiamy je na pół godziny przykrywając je miską, żeby „dojrzało”, a następnie, dzielimy je na dwie, trzy porcje i wałkujemy na grubość 2 mm. Jeżeli nadziewamy pierogi owocami, to ciasto powinno być trochę luźniejsze i grubsze. Z ciasta wykrawamy foremką okrągłe placuszki, na środek nakładamy farsz i dokładnie zlepiamy brzegi, wrzucamy pierogi do gotującej, posolonej wody, po wypłynięciu gotujemy jeszcze 3 minuty i wyjmujemy łyżką cedzakową. Do ciasta pierogowego możemy dodać jajo, ale pamiętajmy, że jest ono wtedy twardsze.
Teraz kolej na farsze:

Farsz mięsny
500 g mięsa rosołowego - ugotowanego
2 cebule
30 g masła, sól, pieprz
Mięso przepuszczamy przez maszynkę. Cebulę obieramy, kroimy w drobną kostkę i przesmażamy na maśle, tak żeby się zeszkliła. Dodajemy cebulę do mięsa, doprawiamy solą i pieprzem. Mieszamy i jeszcze raz przesmażamy. Jeśli farsz jest za suchy możemy dodać do niego 50 g szynki lub wędzonki, lub trochę wywaru z mięsa.
Farsz z kapustą i grzybami
800 g kiszonej kapusty,
50 g suszonych grzybów
1 cebula
100 g masła,
3 łyżki oleju
sól, pieprz
Grzyby moczymy w wodzie przez co najmniej 2 godziny, następnie gotujemy do miękkości, odcedzamy i drobniutko siekamy. Kapustę odciskamy, jeśli jest bardzo kwaśna, to wcześniej przelewamy ją wodą i dusimy w wywarze z grzybów i w maśle. Cebulę kroimy w drobną kostkę i smażymy na oleju, dodajemy wraz z grzybami do kapusty i dusimy razem, aż do odparowania płynu. Na koniec doprawiamy solą i pieprzem.
Farsz lwowski z kaszy i wątróbek
po 200 g kaszy gryczanej i wątróbki z drobiu
2 cebule
1 jajo
40 g masła, sól, pieprz
Kaszę zalewamy wodą, tak, żeby była tylko przykryta, dodajemy sól albo kawałek kostki rosołowej. Gotujemy na małym ogniu. Gdy kasza wchłonie wodę odstawiamy ją pod przykryciem, aż dojdzie. Cebulę obieramy i kroimy w drobną kostkę i smażymy na maśle, gdy się zeszkli dodajemy wątróbkę i smażymy razem. Potem mielimy wątróbkę wraz z cebulą, łączymy z kaszą, dodajemy jajo, sól, pieprz. Mieszamy.
Farsz z kaszanki
500 g kaszanki
100 g wątróbki z drobiu
1 cebula
30 g masła
świeżo zmielony pieprz
Zdejmujemy skórkę z kaszanki, rozdrabniamy kaszankę widelcem, wątróbkę oczyszczamy i siekamy. Dokładnie mieszamy. Jeżeli farsz jest zbyt suchy możemy dodać kilka łyżek wody lub rosołu. Cebulę obieramy i drobno siekamy, przesmażamy na maśle, gdy się zeszkli, dodajemy drobno posiekaną wątróbkę oraz kaszankę. Po usmażeniu doprawiamy pieprzem i mieszamy.
Farsz z kurek
500 g kurek
125 ml śmietany 22%,
2 cebule
1 łyżeczka natki pietruszki
30 g masła
sól, pieprz
Kurki czyścimy, myjemy, większe „sztuki” kroimy na kawałki. Cebulę obieramy i kroimy w drobną kostkę, przesmażamy na maśle, a gdy się zeszkli, dodajemy kurki. Dusimy 15 minut, doprawiamy śmietaną, natką pietruszki, solą i pieprzem. Mieszamy.
Farsz z soczewicą lub soją
350 g soi lub soczewicy
2 jaja
1 cebula
100 g tartej bułki
2 łyżki oliwy lub oleju
sól, pieprz
Soczewicę lub soję zalewamy wrzątkiem i odstawiamy na 2-3 godziny. Następnie zlewamy wodę i gotujemy ziarna w świeżej wodzie, aż do miękkości. Mielimy. Cebulę drobno siekamy i podsmażamy na oliwie. Mieszamy zmielone ziarna, tartą bułkę, jaja, cebulę oraz przyprawy. Dokładnie mieszamy. Jeżeli farsz jest zbyt suchy, to możemy dodać parę łyżek wody.
Farsz z kaszy gryczanej i grzybów
3 szklanki kaszy gryczanej, ugotowanej na sypko
100 g grzybów suszonych
250 ml mleka
1 cebula
100 g masła
sól, pieprz
Grzyby moczymy w mleku lub w wodzie przez kilka godzin. Jeżeli moczyliśmy je w mleku, to osączamy je i zalewamy wodą. Grzyby gotujemy, odcedzamy i drobno siekamy lub mielimy. Cebulę kroimy w kostkę i przesmażamy na niewielkiej ilości masła. Łączymy kaszę, cebulę, grzyby, doprawiamy przyprawami i przesmażamy na reszcie masła.
Farsz z kaszy gryczanej i boczku
3 szklanki kaszy gryczanej ugotowanej na sypko
1 mała cebula
2 jaja ugotowane na twardo
70 g wędzonego boczku
1 łyżeczka posiekanej natki pietruszki
sól, pieprz.
Cebulę i boczek kroimy w drobną kostkę. Razem smażymy. Jaja obieramy i siekamy. Łączymy kaszę, jaja, cebulę, pietruszkę i przyprawy. Mieszamy.
Farsz z podrobów
400 g podrobów – nerek, wątróbki itp.
2 cebule
1 jajo
30 g tartej bułki
50 g masła
sól, pieprz
Podroby dobrze czyścimy (nerki myjemy kilkakrotnie w zimnej wodzie), kroimy w plastry lub siekamy. Cebulę obieramy, drobno kroimy i przesmażamy na maśle. Gdy się zrumieni dodajemy podroby i smażymy razem przez 8-10 minut. Doprawiamy, mielimy i mieszamy z jajem i tartą bułką.
Farsz owocowy
600 g owoców sezonowych: poziomek, jagód, truskawek, malin lub śliwek, czy wiśni
40–50 g cukru.
Owoce myjemy, osączamy (z pestkowych usuwamy pestki) i posypujemy cukrem. Odstawiamy na kilkanaście minut. Jeżeli owoce były bardzo soczyste, np.: wiśnie, to przed zasypaniem cukrem, usuwamy nadmiar soku. Owoce typu śliwki, czy wiśnie można delikatnie przesmażyć.
Farsz z suszonych śliwek
400 g śliwek suszonych
1 łyżka cukru
Śliwki moczymy przez całą noc. Następnego dnia gotujemy w wodzie, w której się moczyły, odcedzamy, usuwamy pestki i posypujemy miąższ cukrem. Potem rozcieramy śliwki na gładką masę. Pierogi nadziewane takim farszem podawane są w niektórych regionach Polski na Wigilię, podobnie jak pierogi z kapustą i grzybami.

Pierogi ruskie – klasyczne
Ciasto:
350 g mąki (ok. 2 szklanek)
200 ml wody lub mleka
1 łyżka masła
1 jajo, sól
Farsz:
500 g ugotowanych ziemniaków
150 g białego sera
1 cebula
1 łyżka tłuszczu
sól, pieprz

Przyrządzamy ciasto według zaleceń podstawowego przepisu. Ziemniaki oraz biały ser mielimy przez maszynkę lub przeciskamy przez praskę. Cebulę drobno siekamy i przesmażamy na łyżce tłuszczu. Dodajemy do ziemniaków i sera. Doprawiamy solą i pieprzem. Mieszamy. Z rozwałkowanego ciasta wykrawamy szklanką krążki, na które nakładamy łyżką farsz. Mocno zlepiamy brzegi – najlepiej w falbankę. Wrzucamy pierogi do osolonego wrzątku. Po 3 minutach od wypłynięcia wyjmujemy je łyżką cedzakową na półmisek lub talerz. Podajemy według uznania z masłem, cebulką, skwarkami lub śmietaną. Tutaj chciałbym Państwu zdradzić sekret, który swego czasu ujawniła mi pewna doświadczona gospodyni. Otóż, żeby osiągnąć ów charakterystyczny posmak ostrego sera należy najpierw sklarować masło, czyli podgrzać je w miarę topienia zbierać „szumowiny”, osadzające się na powierzchni. Czyste masło odkładamy po tym zabiegu do zastygnięcia i nadaje się ono nawet do smażenia. Co ciekawe, do polewania pierogów nie używamy tego wspaniałego, czystego masełka, ale właśnie owych, zwykle wzgardzonych szumowin. Jeszcze ciekawszy efekt możemy osiągnąć, w trakcie klarowania gęstej śmietany. Wtedy również polewamy gorące pierogi pianą zebraną ze śmietany, a nawet możemy dodać ją wcześniej do farszu.
Lubię wariant ruskich, w którym do farszu dodaję trochę rokpola. Takie pierogi są fantastyczne na świeżo ugotowanych liściach szpinaku, okraszone usmażoną wędzonką.

Poza tym można robić pierogi z kaszą gryczaną i białym serem, a także na słodko z samym białym serem itd, itd... 
Przepis Macieja Kuronia.